Jesteś tutaj

Singing tutorials

Śpiew dwugłosowy

Nieco trudniejsze od śpiewu unisono jest śpiewanie na głosy. Na początek zajmiemy się pieśnią dwugłosową. Będzie to „Oda do radości” Ludviga van Beethovena, która stanowi wyjątek ze słynnej IX Symfonii tego kompozytora.

Ode to Joy score

Posłużymy się jednozwrotkowym tekstem w języku angielskim oraz dwugłosowym opracowaniem tego utworu na dwa flety Tadeusza Krystyniaka ((zob. przykład 2)).

Ode to joy in bme2

Zapis przykładu obejmuje dwie oddzielne partie: sopranu i altu. Dla każdej partii zapisane zostały osobno słowa, co było konieczne, gdyż ze względu na różnice w wartościach rytmicznych poszczególnych głosów słowa dla sopranu nie są identyczne jak słowa dla altu. Jest to zjawisko bardzo częste w wokalnej muzyce wielogłosowej.
Warto zwrócić uwagę, że BME2 pozwala na wybranie do odtwarzania poszczególnych partii różnych instrumentów. Jest to bardzo pomocne, bo ułatwia słuchającemu odróżnienie swojego głosu na tle całości.
Trzeba jeszcze dodać, że mamy możliwość odsłuchiwania wszystkich (w tym wypadku obu) głosów na raz lub każdego z osobna. Aby to osiągnąć, należy w menu „Play” wybrać pozycję „Set Midi Instruments” (lub użyć skrótu Ctrl+i) i zaznaczyć partię, która ma być aktualnie grana, a odznaczyć tę, której nie chcemy słyszeć (mute). W tym samym menu można też przypisać danej partii konkretny instrument. Dobrze jest wybierać instrumenty różniące się od siebie brzmieniem (np. fortepian versus organy), żeby łatwiej było identyfikować dany głos.

A oto proponowany schemat lekcji, w czasie której grupa nauczy się „Ody do radości” w opracowaniu na dwa głosy.

  1. Nauczyciel przedstawia klasie utwór: jeżeli ma odpowiednie warunki, może najpierw zaprezentować wyjątek Symfonii IX L. Beethovena w nagraniu profesjonalnym, ale potem odtwarza z komputera plik BMML zawierający opracowanie na dwa głosy.
  2. Przy pomocy rozdanych tekstów klasa zapoznaje się ze słowami i w razie potrzeby wyjaśniane jest znaczenie niektórych słów oraz wymowa.
  3. Ponieważ temat muzyczny „Ody do radości” jest powszechnie znany, pierwszy głos będzie miał ułatwione zadanie. Jako pierwszy prześpiewuje początkowy fragment (4 takty utworu) z towarzyszeniem komputera i samodzielnie.
  4. Teraz nauczyciel odtwarza z pliku równoważny fragment melodii drugiego głosu. Alt powtarza ten fragment z towarzyszeniem instrumentu, potem a cappella, a potem z towarzyszeniem sopranu.
  5. W analogiczny sposób grupa uczy się kolejnych 4 taktów. Nauczyciel pokazuje, że część melodii się powtarza. Wystarczy więc większą uwagę zwrócić na słowa.
  6. Po opanowaniu drugiego fragmentu czas na zaśpiewanie pieśni od początku do miejsca, gdzie doszliśmy.
  7. We fragmencie, który teraz następuje, tekst sopranu i altu różni się. Fragment taki trzeba bardziej wyćwiczyć, śpiewając na przemian z towarzyszeniem komputera i uczestników grupy.
  8. Po opanowaniu utworu można zwrócić szczególną uwagę na dynamikę. Znaki dynamiczne w tym opracowaniu są nieliczne i nie powinny przeszkadzać w czytaniu nut. Zdarza się jednak, że w niektórych utworach wokalnych jest ich bardzo dużo. W takiej sytuacji czytanie nut sprawia niewidomym wokalistom dość duży kłopot. Dobrze więc byłoby w takich przypadkach posiadać więcej niż jedną wersję i zaczynać pracę przy użyciu nut od najprostszej, która nie zawiera wielu szczegółów, takich jak dynamika lub akcenty, a dopiero potem posłużyć się bogatszym zapisem. Brajlowski Czytnik Muzyczny (Braille Music Leader – BMR), który można ściągnąć bezpłatnie ze strony internetowej music4vip.org zawiera funkcję „hide elements”, pozwalającą na ukrycie tych szczegółów, które na danym etapie stanowią utrudnienie, a potem na ich przywrócenie.
  9. Przypomnijmy, że posiadanie brajlowskich nut daje niewidomym szanse powtórzenia w domu nauczonego utworu przed kolejnym spotkaniem grupy wokalnej lub lekcją w klasie.

Theme by Danetsoft and Danang Probo Sayekti inspired by Maksimer